Lichaam ter beschikking stellen
Er zijn in Nederland drie vormen van lijkbezorging. De meest gekozen vorm van lijkbezorging is cremeren, gevolgd door begraven. Een heel klein deel van de Nederlanders kiest er voor om zijn of haar lichaam na overlijden ter beschikking te stellen van de wetenschap.
Als iemand zijn of haar lichaam ter beschikking stelt aan de wetenschap dan wordt het lichaam gebruikt voor de (medische) wetenschap. De lichamen worden bijvoorbeeld gebruikt om artsen in opleiding te leren opereren. Maar het is ook mogelijk dat een lichaam wordt gebruikt om bepaalde zaken verder te kunnen onderzoeken.
Een lichaam mag alleen ter beschikking worden gesteld aan een van de anatomische instituten in Nederland. Het Medisch Centrum Alkmaar is geen anatomisch instituut, daarom kunnen mensen hun lichaam niet doneren aan het MCA. Alkaarders die hun lichaam ter beschikking willen stellen kunnen dat doen bij een van de anatomische instituten elders in het land. Op de website van de Transplantatie Stichting is een overzicht te vinden van alle anatomische instituten in Nederland. Daar zijn ook de contactgegevens te vinden.
Vooraf regelen
Als iemand zijn lichaam ter beschikking wil stellen moet dit bij leven worden geregeld. Dat kan door contact op te nemen met het anatomisch instituut van keuze. De aanvrager krijgt dan informatie en inschrijfformulieren thuisgestuurd. Het inschrijven geeft overigens geen garantie dat het lichaam na overlijden ook daadwerkelijk wordt aangenomen. Als iemand bijvoorbeeld in het buitenland komt te overlijden dan duurt het te lang om de overledene in het anatomisch instituut te krijgen. Het kan ook zijn dat men een lichaam weigert omdat het is gehavend na een ongeval of misdrijf. Daarom is het belangrijk om er altijd ook rekening mee te houden dat iemand na overlijden alsnog begraven of gecremeerd moet worden.
Uitvaartplechtigheid
Doorgaans moet het lichaam van de overledene binnen 24-uur na overlijden worden overgebracht naar het anatomisch instituut. Er is dus weinig of geen tijd om na het overlijden een plechtigheid te houden waar de kist met de overledene bij is. Vaak kiezen families er voor om enkele dagen na overlijden een ‘gewone’ uitvaartplechtigheid te houden. Op de plek waar doorgaans de kist met de overledene staat wordt dan een grote foto geplaatst van de overledene.
Voor nabestaanden kan het soms moeilijk zijn als hun dierbare er voor heeft gekozen om zijn of haar lichaam ter beschikking te stellen. Want zodra het lichaam eenmaal is afgegeven zal de familie het nooit meer terug krijgen. Er volgt dus geen crematie of begrafenis en de familie heeft geen plek waar de overledene of de resten van de overledene zijn begraven of uitgestrooid. De lichamen worden nadat ze niet meer gebruikt kunnen worden met meerdere tegelijk gecremeerd waarna de as wordt uitgestrooid.